Inwazyjne gatunki obce (IGO) to rośliny, zwierzęta, patogeny i inne organizmy, które nie są rodzime dla ekosystemów i mogą powodować szkody w środowisku lub gospodarce, lub też negatywnie oddziaływać na zdrowie człowieka. W szczególności IGO oddziałują negatywnie na różnorodność biologiczną, w tym na zmniejszenie populacji lub eliminowanie gatunków rodzimych, poprzez konkurencję pokarmową, drapieżnictwo lub przekazywanie patogenów oraz zakłócanie funkcjonowania ekosystemów. Gatunki inwazyjne stanowią drugie – zaraz po niszczeniu siedlisk – największe zagrożenie dla światowej bioróżnorodności. Inwazyjne gatunki roślin stanowią szczególny problem na obszarach chronionych, wypierając rodzime gatunki roślin, dla ochrony których utworzono te obszary. W takim przypadku zachodzi konieczność usuwania intruzów (głównie przez niszczenie mechaniczne).
Nazwa zwyczajowa: Barszcz Sosnowskiego
Nazwa naukowa (łacińska): Heracleum sosnowskyi
Co to jest Barszcz Sosnowskiego?
Barszcz Sosnowskiego to gatunek rośliny inwazyjnej, wprowadzony do Polski w XX wieku jako roślina pastewna. Obecnie uznawany jest za niebezpieczny chwast, zagrażający zdrowiu ludzi, zwierzętom oraz rodzimej przyrodzie.
Barszcz Sosnowskiego:
- Może osiągać wysokość nawet 4-5 metrów.
- Ma grubą łodygę (często z fioletowymi plamami) i duże, pierzaste liście.
- Wytwarza kwiatostany w formie białych baldachów.
- Wydziela substancje fotouczulające (furanokumaryny) – kontakt z nimi, a następnie ekspozycja na słońce może powodować oparzenia II i III stopnia, a nawet trwałe blizny.
Dlaczego jest groźny?
- Kontakt ze skórą może prowadzić do poważnych poparzeń i ran.
- Roślina zagraża dzieciom, osobom starszym i zwierzętom.
- Rozprzestrzenia się bardzo szybko, wypierając rodzime gatunki.
Zgłaszanie nowych stanowisk IGO do gminy
Przepisy prawne dotyczące gatunków obcych są dostępne pod linkiem:
https://www.gov.pl/web/gdos/przepisy-prawne-dotyczace-gatunkow-obcych
Jak zgłosić nowe stanowisko IGO?
Informacje o znanych stanowiskach IGO stwarzających zagrożenie dla Unii/Polski na terenie Polski są dostępne na portalu Geoserwis.
Kto stwierdzi obecność tych gatunków w środowisku na nowych stanowiskach niezwłocznie zgłasza ten fakt gminie.
Zgłoszenie powinno zawierać:
- imię i nazwisko albo nazwę oraz adres lub siedzibę, lub adres poczty elektronicznej, lub numer telefonu zgłaszającego;
- nazwę IGO stwarzającego zagrożenie dla Unii/Polski;
- liczbę okazów IGO lub określenie zajmowanej przez nie powierzchni, o ile jest to możliwe do ustalenia;
- miejsce i datę stwierdzenia obecności w środowisku IGO stwarzającego zagrożenie dla Unii/Polski;
- fotografię potwierdzającą obecność w środowisku IGO stwarzającego zagrożenie dla Unii/Polski, w przypadku gdy została wykonana.
Zgłoszenia można przekazać do gminy na piśmie albo w formie elektronicznej, np. na elektroniczną skrzynkę podawczą lub na adres poczty elektronicznej.
W tym celu można skorzystać ze wzoru zgłoszenia.
Następnie gmina przekazuje zgłoszenie zgodnie z powyższym szablonem organowi właściwemu do wprowadzenia tych danych do Centralnego Rejestru Danych o IGO. Dane o stwierdzeniach IGO wprowadzone do Rejestru są widoczne w Geoserwisie.
Po wprowadzeniu danych do Centralnego Rejestru Danych o IGO, gmina informuje podmiot odpowiedzialny za przeprowadzenie działań zaradczych o stwierdzeniu obecności w środowisku IGO stwarzającego zagrożenie dla Unii/Polski rozprzestrzenionego na szeroką skalę oraz o konieczności przeprowadzenia działań zaradczych.
Jeżeli podmiot odpowiedzialny za przeprowadzenie działań zaradczych (inny niż dyrektor parku narodowego, dyrektor urzędu morskiego i GIRM) stwierdzi nieobecność w środowisku IGO stwarzającego zagrożenie dla Unii/Polski w miejscu wskazanym w Centralnym Rejestrze Danych o IGO, informuje o tym RDOŚ.
Źródło:
https://www.gov.pl/web/gdos/przepisy-prawne-dotyczace-gatunkow-obcych
https://www.gov.pl/web/gdos/wzory-raportow-dla-gminy–inwazyjne-gatunki-obce
